Vakantie blog

Als ik een paar dagen vrij ben of vakantie heb, dan lees ik graag professioneel leesvoer: Jurisprudentie, het advocatenblad, blogs..…eindelijk de rust om alles rustig door te nemen. Je zou je anders eens gaan vervelen 😉 Er kwamen een aantal leuke dingen voorbij.

We lichten er drie uit:

1. Wet herziening partneralimentatie

De Eerste Kamer heeft ingestemd met de Wet Herziening Partneralimentatie. Vanaf 1 januari 2020 treedt de wet in werking. Als je vanaf deze datum een verzoek tot echtscheiding indient of als partijen een alimentatieverplichting overeenkomen dan zal de nieuwe wetgeving van toepassing zijn. Binnen vijf minuten nadat het nieuws bekend was geworden stroomden onze mailboxen vol met uitnodigingen voor cursussen. Slimme marketing 😉 Maar ook goed dat je advocaat ervoor zorgt dat hij / zij up to date is. Ingeborg, Ingrid en Lara gaan dus op cursus. Voor nu zetten wij alvast de belangrijke punten voor je op een rij:

De maximale duur van partneralimentatie wordt verlaagd van twaalf naar vijf jaar. Partneralimentatie kan dus ook worden vastgesteld of afgesproken voor een kortere termijn;
Er zijn drie uitzonderingen op de hoofdregel, namelijk:

Als op het tijdstip van indiening van het verzoek tot echtscheiding het huwelijk langer dan 15 jaar heeft geduurd én de alimentatiegerechtigde ten hoogste 10 jaar jonger is dan de op dat moment geldende AOW-leeftijd, eindigt de alimentatieverplichting als de alimentatiegerechtigde AOW gerechtigd is.
Zolang alle kinderen uit een gezin nog geen 12 jaar zijn blijft de alimentatie doorlopen. De alimentatieverplichting eindigt pas als het jongste kind 12 jaar is geworden.
Alimentatiegerechtigden die op of voor 1 januari 1970 zijn geboren, krijgen maximaal tien jaar recht op partneralimentatie. De datum van 1 januari 1970 is wettelijk vastgesteld en zal niet wijzigen met de tijd. De groep die dus aanspraak kan maken op deze derde uitzondering zal steeds kleiner worden.

Mocht de alimentatiegerechtigde aanspraak kunnen maken op meerdere uitzonderingen, dan is de langste maximale termijn van toepassing.

Tot slot is er een hardheidsclausule van toepassing. De alimentatieduur kan in schrijnende gevallen worden verlengd. Aan dit criterium kom je niet zomaar. In het wetsvoorstel staan een aantal voorbeelden, maar het is aan de rechter om te beoordelen of er sprake is van een situatie die toepassing van de hardheidsclausule noodzakelijk maakt.

De wetswijziging heeft geen gevolgen voor bestaande alimentatieverplichtingen. Na 5 jaar zal de wet worden geëvalueerd.

2. Onderzoek in telefoon verdachte advocaat

In 2017 heeft de Hoge Raad het inmiddels zo bekende smartphone-arrest gewezen. Kort gezegd gaat dat arrest over de vraag of een onderzoek aan elektronische gegevensdragers (bijvoorbeeld je IPhone, IPad of een ander digitaal apparaat) valt onder de algemene bevoegdheid van opsporingsambtenaren om in beslag genomen goederen te onderzoeken. De Hoge Raad oordeelt dat als een onderzoek aan dit soort elektronische gegevensdragers als een beperkte inbreuk op je privéleven kan worden beschouwd, dit door een opsporingsambtenaar mag gebeuren. Als er met het onderzoek een min of meer compleet beeld van bepaalde onderdelen van je privéleven wordt verkregen dan wordt er een meer dan beperkte inbreuk op je privéleven gemaakt. In dat geval valt dit onderzoek niet onder de algemene bevoegdheid en moet de officier van justitie een vordering tot onderzoek aan de rechter-commissaris (dat is de onderzoeksrechter) doen. De onderzoeksrechter zal dan een beslissing moeten nemen.

De rechter-commissaris van de rechtbank Noord-Holland heeft de vordering van de Officier van Justitie afgewezen op basis van de overwegingen uit het smartphone – arrest. Waar ging het om? Verdachte – een advocaat – werd verdacht van smaadschrift. Er zou een filmpje zijn gemaakt waarop verdachte met het slachtoffer te zien is. Het slachtoffer wist niet dat dit filmpje gemaakt was en heeft ook geen toestemming gegeven om dit filmpje online te plaatsen. De verdachte heeft geen toestemming gegeven voor onderzoek aan de smartphone, de tablet en de computer. Het onderzoek zou zich richten op seksueel materiaal en heeft daardoor – aldus de rechter-commissaris – een zeer persoonlijke lading. Nu er aan de hand van zoektermen geautomatiseerd zal worden gezocht zal er niet alleen naar filmmateriaal op de apparaten, maar ook foto’s, gesprekken en internethistorie van de verdachte worden gekeken. Dat geeft een zeer ingrijpende inbreuk op het privéleven. De rechter-commissaris oordeelt dat het onderzoek daarom niet proportioneel zal zijn.

3. Mag een officier van justitie altijd een Europees Arrestatiebevel uitvaardigen?

Eerst wat info vooraf: Binnen de EU kan een Europees Arrestatiebevel worden afgegeven. Dit mag alleen door een rechterlijke autoriteit (denk bijvoorbeeld aan een rechtbank of een rechter-commissaris). Waarom? Omdat de uitvaardiging onafhankelijk moet gebeuren en inmenging van de uitvoerende macht moet worden uitgesloten. In Nederland (en in veel andere lidstaten) is het een officier van justitie die een bevel uitvaardigt.

Het Hof van Justitie van de EU kreeg de vraag of zo’n officier van justitie die werkzaam is bij het openbaar ministerie en valt onder het ministerie van justitie wel onafhankelijk genoeg is om als rechterlijke autoriteit te worden gezien. Het Hof oordeelde dat een rechterlijke autoriteit meer kan zijn dan een rechter of een rechtbank. Ook andere instanties of personen kunnen dit zijn zolang zij maar onafhankelijk kunnen zijn. Concreet moeten zij objectief kunnen werken zonder een risico op inmenging van de uitvoerende autoriteiten. In deze zaak ging het om de officieren van justitie in Duitsland en Litouwen. Het Hof oordeel dat de Duitse officieren van justitie niet onafhankelijk genoeg waren, omdat het risico van bemoeienis door de Ministerie van Justitie te groot is.

Het is nu de vraag wat er moet gebeuren met de al uitgevaardigde Europese arrestatiebevelen door Duitsland, bijvoorbeeld die voor Nederland van toepassing zijn. Dat is aan de Nederlandse rechter. Én het is nu wachten op Duitsland, wat zullen zij doen om wel voldoende onafhankelijkheid in te bouwen. Wordt vervolgd!