Advocaat op Koningsdag.

Koningsdag is voor mij de dag van de Oranje tompoezen en het NOS verslag van de koninklijke familie op bezoek in het Nederlandse land. Dit jaar is dat echter anders. Dit jaar is Koningsdag de dag van de hoofdstrafpiketdienst voor volwassenen. Een andere ervaring voor mij, maar wel met een mooi oranje shirt en oranje tompoezen voor onderweg. Want niet alleen ik ben deze dag aan het werk, ook de politieagenten die ik zal tegenkomen zullen vast trek hebben in een oranje versnapering. Natuurlijk is het zo dat de politie en een advocaat hele verschillende belangen hebben, de politie is er voor de waarheidsvinding en dus het vinden van de dader, de advocaat is er enkel en alleen voor de verdachte. Ondanks dit verschil vind ik dat je op een goede en professionele wijze met elkaar om kan gaan, en dus ook met extra Oranje tompoezen in je werktas op weg naar het politiebureau. Ik vertel je graag hoe zo’n piketdag nou precies verloopt voor een advocaat.

Piketdienst

In het arrondissement Utrecht duurt een piketdienst van 07.00 uur tot 20.00 uur. Om 07.00 uur sta ik dus klaar voor iedereen die vanaf 20.00 uur de avond ervoor door de politie is aangehouden. Iedere verdachte heeft recht om een advocaat te spreken. Dit kan voorafgaand aan het verhoor, dan noemen we het een salduz-melding. Je mag maximaal zes uur vastgehouden worden, de periode tussen twaalf uur in de nacht en negen uur in de ochtend worden niet meegerekend. Je kan ook in verzekering gesteld worden, in dat geval mag je drie dagen worden vastgehouden voor onderzoek. Ook tijdens je inverzekeringstelling mag je een advocaat spreken. Zodra je een advocaat wenst te spreken dan krijgt de piketcentrale van de Raad voor Rechtsbijstand een melding vanuit de politie. In deze melding staat de naam van een verdachte, een geboortedatum, het woonadres, het wetsartikel waarvan degene verdacht is, hoe laat deze verdachte is aangehouden en waar hij/zij nu verblijft. De piketcentrale maakt per periode een rooster met alle advocaten die aangemeld zijn als strafpiketadvocaat. Hiervoor dien je aan bepaalde vereisten te voldoen. Degene die op deze dag als eerste op de lijst staat is de eerste advocaat die de meldingen vanuit de piketcentrale mag ontvangen. Er zijn daarnaast nog advocaten die reservedienst hebben. Als er meerdere meldingen komen dan worden deze onder de dienstdoende advocaten verdeeld. De advocaat staat niet in dienst van politie en/of justitie.

Salduz-melding

Op het moment dat ik de melding krijg heb ik bij een salduz-melding twee uur de tijd om op het politiebureau te komen. Zodra ik er ben dan mag ik apart met de verdachte spreken. Dit zijn gesprekken waarbij ik veel vragen stel. Ik heb namelijk nauwelijks informatie en wil mijn cliënt(e) op dat moment wel zo goed mogelijk adviseren. Dit kan alleen als mij op dat moment geen onwaarheden worden verteld. Natuurlijk kan de cliënt(e) ervoor kiezen om dingen niet te vertellen. Ik vertel dan tegen mijn cliënt(e) dat ik geen advies kan geven op basis van informatie die ik niet weet. Als mijn cliënt(e) mij iets vertelt wat niet klopt kan het zijn dat ik een verkeerd advies geef. Het is goed om dit vooraf te vertellen zodat je cliënt(e) op dat moment zelf kan bedenken wat hij/zij niet wel of niet aan mij zal vertellen. Wat een cliënt(e) aan mij vertelt blijft bij mij, dat is mijn beroepsgeheim. Naar aanleiding van hetgeen ik te horen krijg bepaal ik – samen met mijn cliënt(e) – wat te doen. Na afloop van het gesprek kan ik meegaan bij het politieverhoor, dit is aan de cliënt om te beslissen of hij/zij dit wenst. Hier komt voor mij overigens ook gelijk een praktische moeilijkheid naar voren, want als ik op dat moment een nieuwe melding krijg waar ik tevens binnen twee uur dien te zijn, dan kan ik mijzelf niet in tweeën delen. Op dat moment ga je overleggen met het politiebureau waar je naartoe moet hoe laat je er ongeveer kan zijn, als je het niet mocht redden dan probeer je een advocaat te vragen om waar te nemen.

Eenmaal uit verhoor ga ik terug de auto in. Op dat moment kan ik bijvoorbeeld familie bellen of overleg plegen met de politie. Ik stel dan bijvoorbeeld vragen over de te verwachten duur van de hechtenis, een mogelijk nieuw verhoor, medische omstandigheden die van belang zijn om te weten en of er een mogelijke voorgeleiding op de planning staat. Indien noodzakelijk ga ik weer bij een cliënt(e) langs als hij/zij in hechtenis zit. Een cliënt(e) heeft ook altijd het recht om zijn/haar advocaat te bellen. De hechtenis is een onzekere tijd voor een cliënt(e), hij/zij mag op dat moment ook geen enkel contact met bijvoorbeeld familie hebben. Als advocaat is het dan je taak om duidelijkheid te scheppen over wat je weet en wat er kan gaan gebeuren. Het is een hectische dag waarvan je als advocaat nooit weet hoe die precies gaat verlopen.

Komende woensdag, als de dienst om 20.00 uur s’avonds afloopt, dan is het voor mij tijd voor een lekker glas wijn en uitzending gemist: Ik wil natuurlijk wel het NOS-verslag van Koningsdag terugzien.

Ik wens je een hele fijne Koningsdag toe. En mocht je onverhoopt toch in aanraking komen met de politie, dan zien we elkaar snel!