Hoogzwanger

De komst van een baby leidt tot veel vragen bij de ouders. Ook juridisch. Want hoe zit het eigenlijk met het ouderlijk gezag? Ingrid is zelf in verwachting van haar eerste kindje, dat ze begin juli 2017 verwacht. Een mooie aanleiding om het belang van ouderlijk gezag toe te lichten. En hoe je eraan komt.

Zelf ben ik getrouwd, met Theo. In mijn geval zal ons kind dus geboren worden tijdens huwelijk. Theo zal onze zoon, of als we tijdens de bevalling heel erg verrast worden onze dochter, aangeven bij de gemeente. Wij zijn beiden juridisch ouders en komen beiden als ouder op de geboorteakte te staan. Wij hebben dan ook van rechtswege gezamenlijk het ouderlijk gezag.

Gezamenlijk gezag

Het hebben van het ouderlijk gezag houdt in, dat je als ouder mag beslissen over alle belangrijke aangelegenheden van je kind, zoals medische keuzes en schoolkeuzes. Gezamenlijk gezag is het wettelijk uitgangspunt, zowel bij huwelijk als bij geregistreerd partnerschap.

Gezag na scheiding

Na een echtscheiding of ontbinding van het geregistreerd partnerschap blijft het gezamenlijk gezag gewoon bestaan. Je moet dan als juridische ouders wel samen een ouderschapsplan opmaken. Dit is een verplicht onderdeel van de echtscheiding. Hier moeten in ieder geval zaken zoals de hoofdverblijfplaats van het kind, een zorgregeling, de verdeling van de vakanties en een afspraak over de kinderalimentatie in beschreven staan. De Rijksoverheid geeft hierover veel informatie.

Niet gehuwd en geen geregistreerd partnerschap? Let op!

Heb je een samenlevingscontract of alleen een affectieve relatie en niets op papier, dan geldt het volgende. De moeder is vanaf de geboorte van het kind de juridische ouder én heeft het eenhoofdig gezag. Als de biologische vader het kind (voor of na de geboorte) erkent, wordt hij juridisch ouder. Maar erkenning van het kind en aangifte bij de gemeente, betekenen nog niet dat de biologische vader ook het gezag heeft. Dat moet je apart regelen.

Regel het ouderlijk gezag

Het gezag kun je eenvoudig zelf regelen met de Digi-d van beide ouders via rechtspraak.nl. Hierbij is wel toestemming van de moeder vereist.

De ervaring leert dat ouders die niet getrouwd zijn en ook geen geregistreerd partner zijn, het ouderlijk gezag vaak niet regelen. Omdat ze het vergeten of denken dat het niet belangrijk is. Maar dat is het wel. Denk bijvoorbeeld aan de nare situatie dat de moeder iets overkomt, waardoor ze geen beslissingen over het kind kan nemen. De vader zonder gezag mag dan niets. Artsen zullen de vader bijvoorbeeld niet om toestemming hoeven te vragen voor een medische behandeling van het kind. Scholen hoeven niet naar deze vader te luisteren, er kunnen geen paspoorten worden aangevraagd enzovoort.

En als deze ouders uit elkaar gaan dan heeft de ouder zonder gezag ook minder rechten. Deze vader zonder gezag heeft bijvoorbeeld wel recht op een omgangsregeling met het kind, maar die regeling kan meer ingeperkt worden dan de zorgregeling waar de ouder met gezag recht op heeft. Daarnaast is het heel wrang, als je erachter moet komen dat je niet meer over zaken kunt meebeslissen, waarover jullie voorheen samen beslissingen namen. En dat geldt bovendien niet alleen als je uit elkaar gaat. Je moet er toch ook niet aan denken dat de ouder met gezag feitelijk het gezag even niet kan uitoefenen en de ander ondertussen zelf niets mag beslissen?

Advies

Vandaar mijn advies om het gezamenlijk gezag altijd direct na de geboorte te regelen. Bedenk dan ook dat je op de website van rechtspraak.nl meteen een testamentair voogd kan aanwijzen voor de minderjarige. Van belang voor het geval er iets met jullie als ouders zou gebeuren. Zolang je niets bijzonders daarbij wilt regelen, hoef je voor het aanwijzen van een testamentair voogd dus niet meer naar de notaris. Het aanwijzen van de voogd op deze manier via rechtspraak.nl is bovendien gratis.

Waarneming tijdens het verlof van Ingrid

En ikzelf? Ik ben inmiddels met een gerust hart met verlof. Het kantoor en al mijn zaken worden namelijk perfect waargenomen door mijn kantoorgenoot Ingeborg Redert. Zo kan iedereen ook tijdens deze zomermaanden voor alle vragen over strafrecht, jeugdrecht, familierecht en erfrecht gewoon terecht bij De Zaak in Recht.