De afgelopen jaren zijn er veel veranderingen en reorganisaties binnen de rechtspraak doorgevoerd. Er kwamen steeds krappere budgetten. Dit jaar is er een enquête onder strafrechters uitgevoerd over de huidige wijze van werken binnen de rechtspraak. Hieruit blijkt dat het werk van strafrechter er niet leuker op is geworden. Een derde van de rechters heeft genoeg van de reorganisaties en de gevolgen die deze met zich meebrengen. De kwaliteit van goede strafrechtspraak komt volgens de rechters steeds meer onder druk te staan. Zelf zaken kunnen plannen, specialismen ontwikkelen, collega’s opleiden en kennis bijhouden blijkt voor de strafrechters moeilijk in de praktijk te brengen.
Als antwoord op de uitkomsten van deze enquête heeft het Landelijk Overleg van Strafrechters (LOVS) nu professionele standaarden gepubliceerd. In deze standaarden worden door de strafrechters zelf voorwaarden voor vakmanschap en normen voor een maximale werklast gesteld.
Maximale zittingsdag:
Er zijn een aantal standaarden die mij als advocaat bijzonder aanspreken. In de huidige praktijk worden de laatste zaken op een zittingsdag nog gepland om 17.00 uur of 17.30 uur. Hierna moet het raadkameren voor strafrechters vaak nog beginnen. Tijdens het raadkameren worden de moeilijkste beslissingen genomen, bijvoorbeeld over de schuldvraag. In de standaarden wordt nu als norm genomen dat de behandeling van zaken op een zittingsdag niet meer dan zes uur zal beslaan. Hierna dient er ruimte te zijn voor het raadkameren. Verder stellen de strafrechters normen voor een maximaal aantal zittingen per week. De reden hiervoor is dat er voldoende ruimte zal zijn voor het voorbereiden en uitwerken van een zaak.
Een vaste rechter:
Een standaard die mij ook erg aanspreekt is dat de strafrechter die de zaak begint deze ook afrondt. In jeugdzaken komt deze aanpak vaker voor. Naar mijn mening werkt deze aanpak. De zaak wordt namelijk meer van de rechter als die verbonden blijft aan de zaak. Voor een verdachte is het prettig om niet meerdere malen geconfronteerd te worden met nieuwe rechters, bijvoorbeeld als de behandeling geschorst moet worden omdat er een rapport ontbreekt of een extra getuige noodzakelijk is. Het behandelen van een zaak door een rechter komt een op maat gemaakte straf alleen maar meer ten goede.
De voorleesuitspraak:
Een laatste standaard om te benoemen is de voorleesuitspraak. De strafrechters zullen bij een vonnis in grote zaken een aparte voorleesuitspraak maken. Deze uitspraak geeft een samenvatting in duidelijke en begrijpelijke taal. Ik denk dat dit de rechtspraak transparant zal maken. Het begrip voor (de werking van) het recht zal door zo’n voorleesuitspraak ook groter kunnen worden.
Met deze professionele standaarden nemen de rechters de invulling van het werk weer in eigen hand. Dit zal de kwaliteit van de rechtspraak altijd ten goede komen.
Deel deze blog
Lees ook onze andere blogs:
Vragen? Stuur ons een bericht: